Uluslararası Enerji ve İklim Forumu - Fatih Birol - Güler Sabancı

Uluslararası Enerji Ajansı (IEA) İcra Direktörü Fatih Birol, güneş enerjisinin maliyetinin son 3 yılda yarı yarıya düştüğünü belirterek, "Bu çok önemli gelişme. 2020'ye kadar güneş enerjisi maliyetinin yine yarı yarıya düşeceğine inanıyoruz." dedi.

Sabancı Üniversitesi İstanbul Uluslararası Enerji ve İklim Merkezi (Sabancı University Istanbul International Center For Energy and Climate-IICEC) tarafından düzenlenen 8. Uluslararası Enerji ve İklim Forumu, Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Berat Albayrak'ın katılımıyla başladı.

Açılışta konuşan Birol, geçen yıl dünyada kurulan bütün yeni santrallerin yüzde 50'sinden fazlasının güneş enerjisi alanında kurulduğunu belirterek, geriye kalan kısmı kömür, doğalgaz, elektrik ve rüzgar gibi kaynaklar için hayata geçirildiğini söyledi.

Elektrik tüketiminin küresel anlamda artmasından bahseden Birol, artık elektrikli araçların daha fazla kullanıldığını ve satıldığını aktardı.

Birol, geçen yıl global enerji yatırımında bir önceki seneye göre azalma yaşandığını ve 1,7 trilyon dolar düzeyinde gerçekleştiğini kaydederek, doğalgaz ve petrol rezervlerine yapılan yatırımlarda düşüş yaşandığını ifade etti.

Birol, bu durumun gelecek yıllar için problem çıkarabileceğini söyledi.

Geçen yıl tarihte ilk defa elektriğe yapılan yatırımın doğalgaz ve petrole yapılan yatırımları aştığını vurgulayan Birol, ABD, Avrupa ve Hindistan'da bu alanda ciddi yatırımlar gerçekleştiğini, ancak enerji yatırımlarının bir numaralı ülkesinin Çin olduğunu vurguladı.

"Türk hükümeti LNG'de önemli adımlar attı"

Birol, petrol piyasalarında ABD gibi yeni oyuncu olduğunu belirterek, bu ülkedeki kaya petrolü üretiminde çok ciddi artış bulunduğunun bilgisini verdi.

Doğalgaz üretiminde ciddi bir artış yaşandığını, Orta Doğu, Çin ve Avustralya'nın bu konuda başı çekeceğini dile getiren Birol, ancak doğalgaz üretiminde şu anda en yüksek büyümenin ABD'de yaşandığını söyledi.

Birol, Avustralya ile birlikte ABD'nin gelecek 5 yılda piyasaya çok ciddi şekilde sıvılaştırılmış doğalgaz (LNG) süreceğini kaydederek, "Bence artık bu konuda Türk hükümeti de çok önemli adımlar attı. Sayın Bakan Albayrak yeni LNG ithalatı için kapıları açtı. Bu sayede daha esnek ve çeşitli bir sektöre ulaşabildik." diye konuştu.

Beş yılda üretilecek enerjinin 3'te ikisi yenilenebilir enerjiden

Birol, küresel anlamda en yüksek büyümeyi yenilenebilir enerji kaynaklarında gördüklerini belirterek, "Dünyada gelecek 5 yıl boyunca üretilecek yeni enerjinin 3'te 2'sinin kaynağı yenilenebilir enerji kaynağı olacak. Bu onaylanmış projelere göre yapılan bir hesap." dedi.

Böyle bir değişikliğin temel nedeninin, "yenilenebilir enerji kaynaklarının ekonomik anlamda daha çekici hale gelmiş olması" olduğunu dile getiren Birol, şu ifadeleri kullandı:

"Mesela rüzgar enerjisi fiyatlarında ciddi bir düşüş yaşandı.Güneş enerjisinin maliyeti son 3 yılda, 2014'ten 2017'ye kadar, yarıya indi. Bu çok önemli gelişme. 2020'ye kadar güneş enerjisi maliyetinin yine yarı yarıya düşeceğine inanıyoruz. Bunlar çevre ile ilgili endişelerden yaygınlaşmıyor uygun hale geldiği için yaygınlaşıyor. Tabi çevre hassasiyeti de etkili."

Birol, petrol pazarlarında yeni bir dönem başladığını belirterek, "ABD de bu pazara girdi, yeni bir dönem başladı. Bu yeni dönemde bir iki yıl boyunca fiyatlar bu düzeyde seyredecek olabilir ama volatilite çok olacak." dedi.

Enerji yatırımlarının yüzde 90'ı özel sektörden

Sabancı Üniversitesi Kurucu Mütevelli Heyeti Başkanı Güler Sabancı ise, enerjinin küresel emtialarla bağlantıları nedeniyle en stratejik sektör olduğunu belirterek, sürdürülebilir enerji çözümleri üretilmediği takdirde müreffeh bir gelişim ve kalkınma sağlanılamayacağını söyledi.

Küresel enerji yatırımlarının yüzde 90'dan fazlasının özel sektör tarafından finanse edildiğini anımsatan Sabancı, enerji piyasalarına ilişkin düzenlemelerin önem kazandığını aktardı.

Sabancı, yerel ve yenilenebilir enerji kaynaklarının kullanımının artması için son zamanlarda atılan adımların bir yandan tedarik güvenliğini artırırken bir yandan da cari açığın azaltılması için büyük önem taşıdığını dile getirdi.

Güler Sabancı, Bakan Albayrak'a hitaben, "Sizin bu yönde açık, şeffaf ve rekabetçi bir yol izlemeye devam edecek olmanız çok memnuniyet verici." ifadesini kullandı.

" Türkiye'nin doğalgaz vizyonunu kuvvetle destekliyoruz"

Türkiye'deki enerji üretim kaynaklarının çeşitlendirilmesi ve kapasite artışının sağlanması gerektiğini anlatan Sabancı, şöyle devam etti:

"Yenilenebilir enerji gelişmelerine ilaveten Türkiye'nin mevcut üretim kapasitesinin etkin kullanımı ve yerli linyit kaynaklaklarımızı modern bir tarzda kullanma çabaları da enerji tedariği güvenliği için kritik öneme sahiptir. Yine son dönemde atılan FSRU ve depolama yatırımları gibi adımlar elektrik tedariğinin güvenliğini oluşturan doğalgaz tedariği güvenlik ve esnekliğinin iyileştirilmesi için doğru zamanda atıldı.

Bu kıymetli girişimleri ilerletmek için, doğalgaz piyasasının serbestleşmesi, öngörülebilir doğalgaz fiyatlaması ve küresel ve bölgesel LNG gelişmeleri ile nisbeten avantajlı fiyatların çeşitliliği artırması gerekli. Özetle, Türkiye'nin bölgesel doğalgaz dinamiğinde oynadığı rolü büyütme vizyonunu kuvvetle destekliyoruz."

"Linyit kaynaklarımızı artırmalıyız"

Sabancı, Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığının liderliği, Enerji Piyasası Düzenleme Kurumunun (EPDK) sürekli çabaları sayesinde Türkiye'de rekabet odaklı enerji piyasalarının geliştiğini ifade ederek, sektöre ilişkin şu önerilerde bulundu:

"Linyit kaynaklarımızı artırmalıyız, bu bir gerçek. Burada linyit santralleri için uzun dönem enerji satın alma anlaşmaları projenin finansmanını sağlamayı mümkün kılar. Rekabetçiliği olumsuz etkilemeyecek şekilde, farklı ülkelerde kullanılan kapasite mekanizmalarının kullanımı finansman sağlar. Her iki öneri de doğası gereği uzun vadeli olan enerji yatırımlarının finansal sürdürülebilirliği açısından kritik rol oynamakta."

Sabancı, enerjide arz, talep, maliyet, verimlilik ve teknoloji gibi piyasa dinamiklerine dayalı fiyatlandırma mekanizmasının kurulması gerektiğini belirterek, sözlerini şöyle tamamladı:

"Bu bağlamda düzenlenmiş enerji tarifelerini kaldırmayı göz önüne almalıyız. Bu, hem rekabeti hem de ülkemizin kuvvetli enerji verimliliği potansiyelini kullanımını sağlayacaktır. Enerjiye bağlı problemleri değerlendirirken bakış açımızı sadece arza odaklanacak şekilde limitlendirmemeliyiz. Enerji verimliliği çoğunlukla ilk yakıt olarak kote edilmekte.

IEA'ya göre enerji verimliliği aynı zamanda dünyanın ısı artışını 2 derece ile sınırlandırmak için en önemli strateji. Maliyetlerin altında fiyatlandırmanın enerji verimliliğinin düşmanı olduğunu unutmamalıyız."

"Yenilenebilir enerjide maliyetler azalıyor"

Sabancı Üniversitesi İstanbul Uluslararası Enerji ve İklim Merkezi Direktörü (IICEC) Carmine Difiglio, enerji verimliliğinin artırılması, yenilenebilir enerjilerin tüketilmesi, fosil yakıtların karbonsioksiti azaltarak kullanılması gerektiğini söyledi.

Küresel enerji yatırımlarının hızla artan enerji talebine yanıt vermesi gerektiğini dile getiren Difiglio, sera gazı emisyonlarının azaltılması gerekliliğinden bahsetti.

Difiglio, yenilenebilir enerji kaynaklarını hayata geçirme konusunda teknolojik ilerlemenin önemine değinerek, bu sayede maliyetlerin de azaldığını bildirdi.

Kaynak: AA / Güncel