11 eylül terör saldırılarının bugün yıldönümü, saldırılar sonrası uçuş güvenliğinde devrim yaşandı

11 Eylül terör saldırılarının bugün yıldönümü, saldırılar sonrası uçuş güvenliğinde devrim yaşandı

Gökhan Artan İstanbul, 11 Eylül (DHA) - ABD'ye yapılan 11 Eylül terör saldırlarının bugün yıldönümü. 2001 yılında uçaklarla yapılan saldırılar sonrası havalimanlarında ve uçuşlarda güvenlikle ilgili devrim niteliğinde yeni kurallar geldi. Kokpitte şifre ile kilitli darbeye dayanıklı kokpit kapıları, yeni güvenlik teknolojileri, vücut ve sıvı tarayıcılar, havalimanlarında, patlayıcı iz dedektörleri, parmak izi ile güvenlik kontrolleri de dahil birçok güvenlik uygulaması hayata dahil oldu. Saldırı sonrası güvenlik teknoloji yatırımlarıyla ilgili büyük bir sektör doğarken, havalimanlarına yapılacak güvenlik yatırımları 2020 yılında 10 milyar doları geçecek. Dünya, 11 Eylül 2001 yılında daha önce eşi benzeri görülmemiş terör saldırılarına tanıklık etti. ABD'ye 11 Eylül 2001 yılında uçaklarla yapılan saldırıların bugün 18.yıldönümü. İç hat seferi yaparken El-Kaide üyesi teröristler tarafından kaçırılan üç uçakla Dünya Ticaret Merkezi ve Pentagon'a düzenlenen intihar saldırılarında 2 bin 996 kişi yaşamını yitirdi. Kaçırılan dördüncü uçakta teröristler Washington'u hedef alırken uçak Shanksville yakınlarına düştü.Uçakların silah olarak kullanılması sonrası dünya genelinde havacılık tarihinde kurallar devrim niteliğinde yeniden yazıldı.Havacılıkla ilgili birçok kural hayata dahil oldu. Yeni kurallar günümüzde de katlanarak devam ediyor. Güvenlik teknolojileri satışları katlandı, yeni sektörler doğdu

Havalimanlarında ve uçuşlarda büyük güvenlik önlemleri alındı. Saldırılar sonrası gelişmiş kamera sistemleri, vücut tarayıcılar, bagajları çok boyutlu tarayan kabin bagajı tarayıcısı, iz dedektörleri, gelişmiş X-Ray cihazları, yolcuların uçakların bagajlarına yüklenmesi için giden bagajları da patlayıcı tespit ve tanımlama sistemleri olarak bilinen EDS adlı sistemden geçerek uçağa yüklenmesi gibi güvenlik teknolojileri hayata girdi. Yeni bir sektör doğarken, ABD'li şirketler ağırlıklı olmak üzere güvenlik teknolojileri üreten işletmeler büyük gelirler kazandı.Havalimanlarına yapılacak güvenlik yatırımlarının 2020 yılında 10 milyar doları geçecek. Güvenlikle ilgili alınan aşırı önlemler her geçen yıl yeni gelen kurallarla devam ediyor. Bu kurallar yolcuların uçuşunu zaman zaman kabusa çeviriyor.

İletişim kaybı yaşayan uçaklar için savaş uçakları havalanıyor

Saldırılar sonrası uçakların iletişim kaybında önemli kararlar da alındı. Havada iletişim kaybı yaşayan uçaklar, savaş uçakları tarafından artık anında takibe alınıyor. İletişim kurulamayan bu tip uçaklara savaş uçaklarının müdahale yetkisi de var.Uçuş ekipleri de her türlü olumsuzluğa karşı da eğitiliyor.Kokpit kapıları da kilitli darbeye dayanıklı hale getirildi. Parmak izi alınması gibi yeni önlemler de getirildi. ABD'ye uçulan Türkiye'nin de aralarında olduğu dünya genelindeki havalimanlarında alınan güvenlik önlemlerine ek başka güvenlik önlemleri daha var. Yolcuların bilgileri,kalış yerleri ABD ile paylaşılıyor. Yolcular didik didik aranıyor

11 Eylül terör saldırıları sonrası yolcular artık uçarken didik didik arıyor. Yolcunun bagajından ve üzerinden uçtuğu noktaya göre numune de alındığı anlar oluyor. Yolcular sıkı bir araştırmadan geçiriliyor. Özellikle ABD'ye uçuşlarda bagajını kendisi hazırlayıp hazırlamadığı da dahil biniş bankosu önünde oluşturulan bir bölgede özel güvenlik personeli tarafından yolculara çeşitli sorular yöneltiliyor. Yolcunun bir çok bilgisi burada sisteme giriliyor. El bagajları da son arama noktasında açılarak aranmaya tabi tutuluyor. Ayakkabılar da dahil çıkartılıyor. Yolcunun üzerinden ve el bagajından numune alan görevliler bunları patlayıcı iz dedektörü ile kontrole tabi tutuyor.ABD'den rastgele bildirilen bazı yolcular ise ekstra detaylı kontrolden de geçiriliyor. Türkiye'de de güvenlik yatırımları devam ediyor

Türkiye'de Ocak-Ağustos döneminde direkt transitler ile birlikte havalimanlarında, toplam yolcu trafiği 140 milyonu geçerken Devlet Hava Meydanları İşletmesi Genel Müdürlüğü(DHMİ) de, havalimanlarında güvenlik teknolojilerine yatırımlarına devam ediyor.DHMİ çeşitli havalimanlarında kullanılmak üzere 15 adet çift açılı X-Ray bagaj kontrol cihazı ile 50 adet termal kamera almak için ihaleye çıktı. Bunun yanı sıra DHMİ, Hatay ve Trabzon Havalimanlarının evre güvenlik sistemi temin ve tesisi, Trabzon ve Hakkari Selahaddin Eyyubi Havalimanı'na mevcut kamera sisteminin yenilenmesi işi içinde ihaleye çıktı. Türkiye'de 2014-2017 yıllarında havalimanlarında güvenlik teknolojilerine 95 milyon 421 bin TL harcandı.