"TMO kuru incirde çengelcilerin oyununu bozdu"

Türkiye'nin üretimi ve ihracatında dünya lideri olduğu kuru incirde dış piyasa talebi yüksek olmasına rağmen fiyatların düşmesi üzerine, Toprak Mahsulleri Ofisinin (TMO) müdahale alımı kararı vermesi, üreticinin yüreğine su serpti.

Türkiye'nin önemli kuru incir üretim merkezlerinden Aydın'da 37 bin dekar alanda incir üretimi yapılıyor. Şehrin en önemli geçim kaynağı kuru incirde üretimin yüzde 80'i, başta Avrupa ülkeleri olmak üzere 80 ülkeye ihraç ediliyor.

Bu yıl rekor düzeyde rekoltenin beklendiği kuru incirde fiyatların sezon ortasından itibaren düşmeye başlaması üreticide tedirginlik yarattı. Sezon başında referans olarak belirlenen A4 kalitesindeki kuru incir 18 liradan satılırken, yüklü alım yapan bazı aracıların piyasadan çekilmesi sonucu fiyatlar hızla geriledi ve 10 liranın altına düştü.

Son yıllarda Uzak Doğu ülkelerinden gelen siparişlerle dış talebin yüksek seyrettiği kuru incirde anormal fiyat düşüşü üzerine TMO, müdahale alımı kararı aldı.

Tarım ve Orman Bakanı Bekir Pakdemirli'nin talimatıyla kuru incirde ilk kez müdahale alımı için çalışma başlatan TMO, Tariş İncir Birliği aracılığıyla 14 Ekim'den itibaren A4 kalitedeki kuru inciri kilogram başına 16 liralık referans fiyatla alacağını duyurdu.

"Devlet, incirde tarihi bir adım atmış oldu"

Tariş İncir Birliği Başkanı Mustafa Bircan, AA muhabirine yaptığı açıklamada, üreticinin artık kendini daha rahat ve güvende hissettiğini söyledi.

"TMO, incir üreticisinin sigortası oldu" diyen Bircan, "Harika bir karar oldu. Hem incir üreticisi hem de ülkemiz kazandı. İhraç fiyatlarımız gerilemeye başlamıştı. Bu sıkıntı yaratıyordu. Kuru incirde 200-330 milyon dolar arasında ihracatımız var. TMO müdahale etmeseydi bu rakamları yakalamak daha güç olacaktı. İncir piyasası bundan sonra çok daha farklı olacak." ifadelerini kullandı.

Üreticinin yüzünün gülmeye başladığına dikkati çeken Bircan, "Üretici, artık kara kara düşünmeyecek. 10 liranın altına verme ihtimali varken şimdi TMO direkt 16 liradan alacak. Devlet, incirde tarihi bir adım atmış oldu." dedi.

Zamanında müdahale

Germencik Ziraat Odası Başkanı Şehabettin Çapakçıoğlu da son dönemdeki fiyat düşüşlerinin spekülatif olduğunu, üreticinin "çengelci" olarak tanımladığı bazı fırsatçıların piyasayı düşürmeye çalıştığını savundu.

TMO'nun piyasaya tam zamanında müdahale ettiğine işaret eden Çapakçıoğlu, "Sezon başında iyi giden fiyatlar birden düştü. Bunda 'çengelci' dediğimiz aracıların etkisi büyüktü. Kendilerine göre fiyat dengesi kurmaya çalışıyorlardı ama TMO'nun bu hamlesi çengelcilerin oyununu bozdu." dedi.

Üreticilerden İbrahim Uyar ise fiyatların düşmesiyle bütün mallarının ellerinde kaldığını, satamaz duruma düştüklerini ifade ederek, "Tüm bu karamsarlık içinde TMO'nun bu şekilde bir hamle yapması bizleri rahatlattı. Üreticiler olarak rahat bir nefes aldık. Devletimize sonsuz teşekkür ediyoruz. İnşallah bundan sonraki dönemde de 'çengelci' dediğimiz aracılara bizi muhtaç etmez." diye konuştu.

Üretici Kamil Güngör de TMO'nun radikal bir karar aldığına dikkati çekerek, en büyük sorunlarının aracı olduğunu, çok fazla komisyon aldıklarını, üreticilerin artık doğrudan TMO ile diyalog halinde olmasının yüzleri güldürdüğünü belirtti.

Kuru incir ihracatçısı Muhsin Seyrek ise TMO'nun kararıyla piyasanın toparlanacağını, ihraç fiyatlarının dengeleneceğini dile getirdi.