(BAKAN ALBAYRAK: (SOKAĞA ÇIKMA YASAĞI) BÖYLE BİR DURUM SÖZ KONUSU DEĞİL

Hazine ve Maliye Bakanı Berat Albayrak sokağa çıkma yasağına ilişkin olarak; "Gündemimizde böyle bir durum söz konusu değil. "Marketler yağmalanmış" diyorlar. Gidiyorum markete dünya kadar ürün var. Yalan pandemisine karşı toplumumuzun bağışıklık sistemi güçlü." dedi.

Hazine ve Maliye Bakanı Berat Albayrak ekonomiye yönelik alınan tedbirlere ilişkin açıklamalarda bulundu. Bakan Albayrak, " Türkiye'nin son 2 senede yaşadığı süreçlerden sonra son 2 çeyrektir pozitif ayrışıp ivmelenme noktasında, ekonomik büyüme ve toparlanma noktasında iyi bir performans yakaladı. Ancak virüsle birlikte dünya tarihinde benzeri görülmemiş ve sürecin tahmin edilebilirliğinin dünyada keskin bir yorumla tespit edilemediği bir sürece girildi. ve suyun derinliğini hala bilmiyoruz ama kısa süre içerisindeki etkilerine baktığımızda özellikle küresel ekonomiye her ülkenin kendi ekonomisine etkilerine karşı benzer tedbirler alıyor. Özellikle likidite tedbirleri alıyor, iktisadi faaliyetin yavaşlaması durması veya aksamasına dayalı ülkelerin kendi içinde ekonomik anlamda minumum hasar görmesi için tedbirler alıyor. Bizim de bu kapsamda Türkiye olarak sağlık boyutu ve ekonomik boyutu çok yakından takip ediyoruz. Hakikaten sağlık boyutu noktasında çok güzel ve başarılı bir süreç. Dünyadaki örnekleri, benzer ülkeler, Avrupa'da yaşanan süreçlere göre

güçlü adımlarla güçlü tedbirlerle çok sıkı bir şekilde sürecin yürütülmesine şahit olduk." diye konuştu.

"BU SÜRECİ YAKINDAN TAKİP EDECEĞİZ"

Açıklanan paketin, bu yeni sürecin küresel ekonomiye etkileri noktasında ilişkili STK'lar başta olmak üzere tüm paydaşlarla görüşmeler neticesinde oluşturulmuş ilk paket olduğunu belirten Albayrak, "Bu tabii dinamik bir süreç. Bu sürecin etkilerini kimse kestiremediği için çok dinamik bir şekilde bu süreci yakından takip edeceğiz. Ekonomilere, ekonomimize, küresel ticarete etkilerini yakından takip ederek çok dinamik hızlı ve etkili adımlar atmamız gereken canlı bir süreç bu. Dolayısıyla resme bu noktada baktığımızda özellikle önümüzdeki bir kaç aylık süreç virüs özelinde baktığımızda bir çok belirsizlik ve ya durgunluk veya ekonomilerin ticari faaliyetin durma noktasına geleceği süreçleri beraberinde barındırıyor. Bununla ilgili biz çok açık ve net şekilde bu açıklanan programda öncelikli etkilenecek sektörler olmak üzere, turizm, ihracat, ticaretin farklı alanlarda oluşabilecek nakit akışı sıkışıklığı, iş akışında yaşanabilecek problemler özelinde ciddi bir rahatlama getirecek bir 3 aylık pencere açtık." şeklinde konuştu

"TÜRKİYE ÇOK DAHA SAKİN GEÇİRİYOR"

Bu süreci Türkiye'nin birlik içinde atlatacağını dile getiren Albayrak, "Tabii Türkiye özellikle son bir kaç sene başta olmak üzere yaşanan süreçleri nasıl birlik beraberlik içerisinde güçlü refleks göstererek sakin ve panik yapmadan atlattıysa, bu süreci de toplum olarak gerçekten çok itidalli yönetiyoruz. Olması gereken de aslında bu. Bugün Avrupa'nın içine düştüğü durum ve benzer ülkelerin içine düştüğü duruma göre Türkiye çok daha sakin geçiriyor. Belirlediğimiz sektörler muhtasar, stopaj, SGK primleri, KDV ödemeleri noktasında bu 3 aylık özellikle piyasaya ciddi bir likidite rahatlaması oluşturulacak. 3 aylık yaklaşık 50-60 milyar TL'lik bir likidite piyasada bu manada ilişkili sektörlere, etkilenen sektörlere bir rahatlama sunacak. Ötesinde Merkez Bankamızın ucuz bir şekilde daha uygun maliyetli şekilde likidite penceresini açmasıyla birlikte finansal kurumların bankalara yoğun bir likidite akışıyla bu süreçten etkilenen maliyeti olacak. Bu maliyetin üzerine makul bir maliyetle bu likidite ihtiyacını hızlı bir şekilde karşılayacağı kanallarla altyapıyı yürüyecek. Bunu karşılamak için paketin içinde bir de KGF hacminin artırılması var. Dolayısıyla teminat problemi olacak, tüm bununla ilişkili etkilenen potansiyel sektörlere, ki paketin içerisinde 25 milyar TL'lik bir artış olsa da, KGF limitinde bunun kullandırım ve kaldıraç etkisi bunun çok daha etkisinde." ifadelerini kullandı.

"BUNLARIN HEPSİ DİNAMİK SÜREÇLER"

Bunun dışında Türkiye'nin çok güçlü bir iç piyasaya sahip olduğunu ifade eden Albayrak, şunları kaydetti:

"Dolayısıyla iktisadi faaliyetin o ayağının da güçlü ve canlı kılınmasıyla ilgili farklı adımlar da atılacak. Tabii her bir kırılımın sadece iş dünyası anlamında değil iç tüketim anlamında da etkisi var. Maddelere tek tek baktığınızda emeklilerden tutun ihtiyaç sahibi insanlara kadar... Mesela paketteki maddelerden bir tanesi emekli maaşlarındaki bin liralık alt limitin 1.500 TL'ye çıkarılması sözkonusu. Yani yaklaşık 650 bin 1.500 TL'nin altındaki emekliyi buraya çıkararak bir kere burada da bir tüketim harcaması anlamında gelir anlamında destek var. Diğer taraftan bakıyoruz bu da çok önemli yaklaşık 2 milyona yakın ihtiyaç sahibi bin liralık bir destek sağlıyoruz. Özellikle nisan ayında bunu devreye alacağımız için nisan ayında yaşanabilecek potansiyel yavaşlamayı iç piyasa anlamında desteklemek için yaklaşık 2 milyar TL'lik bir paket sunuyoruz. Bunların hepsi dinamik süreçler. Ötesinde bayram ikramiyesinin öne alınmasıyla birlikte hakeza öyle. Diğer taraftan özellikle belirlediğimiz 19 maddenin içinde özellikle belirlenen sektörlerin alt kırılım sektörleri ki hangi

sektöre ilişkin firmalar etkileniyor ile ilgili bugün yayınlandı detaylar. O detayda neredeyse esnaftan KOBİ'lere kadar birçok sektörü saydığım büyük sektörlerle birlikte hepsini içine alan aslında büyük bir paket var. Tabii bu dinamik bir süreç, süreci yakından takip edeceğiz."

"İŞSİZLİK FONU BUGÜNLER İÇİN VAR"

Bakan Albayrak, "Bahsettiğiniz alanların hepsi açıklanan alt kırılımlarda var. Mesela son rakamda meseleye baktığımızda perakende ticaret kaleminin altında marketler var, büfeler var, bakkallar var, şarküteri manav vs. var. Bunların hepsi bugün yayınlandı. ya da mesela konaklama tarafında lojistik tarafında işin yiyecek, içecek kahvehane kıraathane tarafında bunların hepsi bir kere bu dediğimiz öncelikle prim desteklerinin tamamından faydalanacak. Ötesinde özellikle esnaflar noktasında Halkbank özelinde bu 3 ay boyunca faizsiz şekilde bütün ana para ve faizi öteledik. Başvuran herkes bundan faydalanacak. Peki bu da yetmez. döndüremiyoruz, bize bir can suyu lazım deniliyor. İşte paketin üçüncü kritik ayağı da bütün bu destekler ekstra likidite ihtiyacına dayalı bankalarımız özelinde kamu bankalarımız başta olmak üzere bu likidite imkanlarından hepsine KGF teminatı desteğiyle de bağlı olmak üzere bu likidite imkanlarından faydalanacaklar. Bir diğer husus da yine eksik biliniyor. Kısa çalışma ödeneği konusu. İşsizlik fonu bugünler için var. Bu çerçevede gerekiyorsa istihdamı koruma koşuluyla kısa çalışma ödeneğiyle ilgili bakanlığımızın da zaten meclise detayı, maddeyi gönderecek, esnetilmesi konusu. Daha fazla sektörün de olumlu etkilenmesi noktasında bir düzenlemeyle bir torbaya gelecek, zaten o paketin içerisinde bu da var. Dolayısıyla birçok sektörün de bu çerçevede işsizlik fonu üzerinde kısa çalışma ödeneğinden faydalanması ile ilgili bu da söz konusu olacak." dedi.

"2019 YILI GELİR VE KURUMLAR VERGİSİNİ NİSAN SONUNA KADAR UZATTIK"

Albayrak, beyanname ödemelerine ilişkin, şunları kaydetti:

"2019 yılı gelir ve kurumlar vergisini nisan sonuna kadar uzattık. Kimse bu sürecin nereye gideceği ile ilgili tam yüzde 100 hakim değil ama beklentimiz, bilim kurulumuz ve bakanımızla, sıkı güçlü tedbirlerle Türkiye'nin en az etkilenerek atlatacağımız bir süreç olur. Şunu da ödemeyelim, buna da 6 ay diyorlar. Mesela, 'marttaki tahakkuku nisanda ödeyeceğiz, şubat tahakkuku da…' Ama şubat ayında ekonomik olarak gayet iyi bir şubat ayı geçirdik. Ne dedik? Nisan, mayıs, haziran… Bunlar kolaylıklar. Mümkün olduğu kadar dijital, internetten, online üzerinden destek, teşvik, öteleme, süre verme gibi kolaylıklar sunacağoz. Nitekim ilk çeyrek büyümesi açıklandığında göreceğiz. Küresel süreçlerin etkisiyle mart ayında hafif yavaşlamayla birlikte her ne koşulda olursa olsun ilk çeyreği biz beklentilerin üzerinde bir büyüme ile kapatacağız. Bu ivme ile gitseydik zaten hedeflerin tamamıyla ilgili, bütçe, enflasyon ve büyümeyi beklentilerin üzerinde tutturacaktık. Bugün geldiğimiz noktada birçok belirsizlik olmasına rağmen, herhalükarda kendimden emin bir şekilde bugünkü gerçekleşmeler ışığında bakıyorum, 2020 hedeflerini tutturma konusunda bir endişe yaşamıyoruz. Gerek büyümede, gerek enflasyonda."

"BU SÜREÇ GEÇİCİ SONRASINDA HAZIR OLMAK LAZIM"

Albayrak, dünyanın büyük ülkelerinde, OHAL, sokağa çıkma yasağı, borsa kapatılması, şirketlerin kamulaştırılmasına kadar süreçlerin konuşulduğunu aktararak, bu sürecin, bölge ve küresel ekonomilere etkilerinin yaşayarak tecrübe edileceğini dile getirdi.

Türkiye'nin son 7 yılda olağan günler geçirmediğini vurgulayan Bakan Albayrak, sözlerini şöyle sürdürdü:

"Son birkaç yılda ekonomik olarak daha da travmatik, daha da zor, daha da Türkiye ekonomisini meydan okuyacak şekilde güçlendirmeye sebep kılan süreçlerden geçtik, tecrübeler edindik. Bu süreçlerin her biri bize bağışıklık sistemimizi güçlendirme yönünde büyük kazanımlar ortaya koydu. Türkiye, böyle bir küresel sürece belki en hazırlıklı, en tedarikli ve altyapı itibarıyla güçlü giren ülkelerden birisi. İnşallah bu süreçten de en pozitif ve olumlu kazanımlarla çıkacak ülke olacak. Bunun etkisi bir ay olur, üç ay olur. Burada çok net iki konu var. Birincisi dünya son birkaç senede şunu tecrübe etti; küresel tedarik altyapısı büyük bir travma yaşadı. Artık dünyada tedarik zinciri noktasında bağımlılık ve oranlar sorgulanmaya başlandı. Bu, Türkiye ve benzeri ülkeler açısından önemli bir fırsat doğuruyor. Yeter ki siz hazır olun. İhracatçıya, stok üreticiye, Eximbank ve Merkez Bankası özelinde attığımız adımlarla biliyorsunuz bu sadece 3 aylık 7-8 milyar dolarlık bir likidite desteği. Niye? Aman siz devam edin. Bu süreç geçici sonrasında hazır olmak lazım."

"KORONA SALGININDAN DAHA HIZLI KOŞAN BİR KORKU SALGINI VAR"

Albayrak, "Birçok ülke sendeleyecek, düşecek, yuvarlanacak, bir kısmı da ayakta kalacak. Ayakta kalanlar, bu süreç başladığında hızlı şekilde koşup arayı kapatma, arayı açma, hedefe ulaşma noktasında iyi performe edecek. Türkiye'nin 4 hususu çok önemli. Türkiye'nin çok güçlü ve dinamik, rekabetçi bir özel sektörü var, güçlü borç stoku var, yetişmiş iyi insan kaynağı altyapısı var. En önemlisi güçlü dinamik bir iç piyasası, iç pazarı var. Bu dördü ile bu ve benzeri oluşabilecek küresel krizlerin tamamına, sahip olduğu güçlü bağışıklık sistemi ile birlikte en hızlı, en doğru, en çabuk refleksi gösterebilecek altyapıya sahip. Türkiye; bu altyapıya sahip, bu insan kaynağına, bu zihinsel ve yönetsel beceriye sahip. Bu, dinamik bir süreç. Bugün, yarın petrol fiyatları, dolar-avro paritesi ne olur sorusunun cevabını göreceğiz. Avrupa'da birçok yerde finans piyasaları evden çalışmaya başladı. Oradaki korona pandemisi çok daha farklı bir hal aldı. İş, korona pandemisinden korku pandemisine doğru gittiği için zaten bir öngörülemezlik süreci var. Müthiş bir korku salgını var. Korona salgınından daha hızlı koşan bir korku salgını var. Tarihte tecrübe etmediğimiz diyoruz bu yüzden..." diye konuştu.

Albayrak, "Orası da ayrı bir pandemi, ayrı bir salgın, bilgi kirliliği salgını... Sıhhatli, doğru mecralar değil. Sokağa çıkma yasağı olacakmış, ülke duruyor, Türkiye'nin şu kadarı virüslüymüş ama geziyorlarmış gibi... Resmi kurumlar yalanlıyor ama eyvah... Bunları bir kenara koyarsak şu an hükümetimizin gündeminde böyle bir durum söz konusu değil. Cumhurbaşkanımız dün tedbir amaçlı, mümkün olduğu kadar, özellikle yaşlı vatandaşların evde kalmasını söyledi.

Özellikle şu birkaç hafta... En tepe noktasına gelene kadar etkileşimi ne kadar azaltırsak o kadar iyi. Ülkeye girmesi noktasındaki süreci Türkiye çok başarılı geciktirdi. Girdi ve her ülke ve toplumlar etkileniyor. Her ülke bir şekilde yaklaşım gösteriyor. Türkiye daha başarılı yönetti. Bundan sonra da tedbiri elden bırakmadan dikkatli olalım. Türkiye, 7 senedir bu ve benzeri pandemi, yalan pandemisi, yalan salgınına muhatap oluyor ama toplumumuzun Allah'tan bağışıklık sistemi bu açıdan da güçlü. Böyle bir durum söz konusu değil. Sakin, sükunetle, sabırla, pik dönemine kadarki süreci mümkün olduğu kadar az mobilize olarak, ne kadar etkileşimi azaltırsak o kadar iyi... İşe gidenlerin az temas etmesi gerek, dışarı çıkması gerekenleri ne kadar azaltırsak o kadar iyi..." şeklinde konuştu.

"TÜM ADIMLARI VAKİT KAYBETMEDEN ATACAĞIZ"

Berat Albayrak, salgının etkisinin çok daha uzun süreceğine, turizm ve ihracat bağlamında yeni desteklerin olup olmayacağına ilişkin bir soru üzerine, alternatif planlar hazırladıklarını, Türkiye'nin iç piyasasının ihracatı ikame etme anlamında potansiyelinin çok yüksek olduğunu, turizmde de aynı durumun bulunduğunu söyledi.

"İhtiyaca dayalı adımları atma noktasında yol haritamız hazır" diyen Albayrak, esnek çalışma, asgari ücret desteği, stok finansmanı desteği gibi araçların sağlayacağı etkilere işaret etti.

Albayrak, sözlerini şöyle sürdürdü:

"İç piyasa ve iç talep noktasında, bu üretimlerin bir kısmını iç piyasaya yönlendireceğiz. Gerekirse turizm için de bunu yapacağız. Çok net söyleyeyim; kampanyalar, paketler... Bu adımların her biriyle ilgili B, C, D senaryolarıyla ilgili... Türkiye'nin kapasitesi, altyapısı her türlü şeye müsait. Türkiye'nin iç piyasası ve iç talebi çok canlı ve güçlü. Bütün bunlara yönelik Türkiye ekonomisinin minimum etkilenmesi ve bu süreçten sonra en güçlü ve pozitif neticelerle çıkmasıyla ilgili tüm adımları vakit kaybetmeden atacağız. Burada bekleyerek, adım adım, gözeterek, etkilerini test ederek, sabırla, dikkatle, panik yapmadan adımlarımızı atacağız."

Albayrak, bazı kimselerin marketlerden makarna raflarını çekerek sosyal medyadan paylaştığına işaret ederek, "Toplum bu süreçte birlik içerisinde teenni, akıl ve sabırla, tüm iş dünyamız, STK'larımız, paydaşlarımız, esnafımız, hükümetimiz, devletimiz birlikte hareket ettiği sürece, ki çok koordineli hareket ediyoruz, dünkü Cumhurbaşkanımız başkanlığındaki toplantı bu resmi bir kez daha ortaya koydu. Fikir, akıl ve ülke birliği açısından çok güzel mesajlar verdi." İfadelerine yer verdi.

"HİÇ KİMSEYİ MAĞDUR ETMEYECEĞİZ"

Metal ve madencilik sektörleriyle ilgili çalışma yapılabileceğini anlatan Albayrak, desteklere yalnız vergi ve SGK desteği konuları olarak değil likidite yönetimi olarak da bakmak gerektiğini söyledi.

Albayrak, zorda kalan sektörlerin, oluşturulan likidite havuzundan faydalanması için ayrı paketler çıkarılabileceğini belirterek, "Uygun maliyetli şekilde nakit akışı çalışıyoruz. Bunlar tabii ki bu süreçte bizim dikkatle takip edeceğimiz süreçler. İlişkili bakanlarımızdan, bakan yardımcılarımızdan geldikçe bakıyoruz, bunlar çalışılabilecek alanlar." bilgilerini verdi.

"BİZİM BU SÜREÇTEN GÜÇLÜ ÇIKMAMIZ LAZIM"

Albayrak, Türkiye'nin bu zorlu dönemlerde dahi Uluslararası Para Fonu'na (IMF) yönelmediğini ifade ederek, ülkenin bilançosunun, cari dengesinin ve nakit akışının güçlü olduğunu söyledi.

Albayrak, sözlerini şöyle sürdürdü:

"Türkiye'nin her şeyi yolunda. IMF'lik bir durum söz konusu bile değil. Ha, IMF ile diğer ülkeler, G20 toplantıları, telekonferanslar, herkes birlikte ne yapabiliriz diye konuşuyor, ticaret olumsuz etkilenmesin. Bizler de görüşüyoruz. Cumhurbaşkanımızın 4'lü zirvesinde de bu mevzu gündeme geldi. Avrupa'yla olsun Amerika'yla olsun ticaretler, diğer ülkelerle oluşacak ticaretin aksamaması, firmaların sıkıntıya düşmemesi, SWAP line'larının gelişmesi noktasında bunları hep dinamik bir şekilde yaşıyoruz. Ama bakın, Türkiye bütün bu benzer gelişmekte olan ülkelerle kıyasladığınızda, bu siyasi bakış açısından ari, siyasi şapkalarımızı bir kenara koyup baktığımızda deminki ortaya koyduğum tabloda ülkelerin tamamı Türkiye'nin hani benzer, benchmark, rakip ülkeleri dediğimiz hepsinden pozitif ayırdığı bir kıyamet senaryosu resmi ortaya koyduk. Onun için Türkiye hakikaten çok başarılı bir performans ortaya koyuyor. Bizden kaynaklı değil bu virüs ama bu süreci yaşıyoruz. Ama bizim bu süreçten güçlü çıkmamız lazım."

Görüntü Dökümü:

--------------

-Albayrak'ın açıklamaları

Kaynak: Demirören Haber Ajansı / Güncel