Koronavirüs: İtalya salgında nasıl birçok ülkeden iyi duruma geldi?

Koronavirüs salgınının Avrupa'da ilk tespit edildiği ülke olan İtalya, pandeminin ilk aylarında yüksek vaka ve ölüm sayılarıyla korkutan örnek haline gelmişti. Son günlerdeki veriler ise birçok Avrupa ülkesine kıyasla daha olumlu bir tablo ortaya koyuyor.

Avrupa Birliği'ne (AB) bağlı Avrupa Hastalık Önleme ve Kontrol Merkezi'nin (ECDC) verilerine göre son 2 haftada 100 bin kişiye düşen vaka sayısı İtalya'da 33,5 oldu. Bu oran İspanya'da 100 binde 300,5, Fransa'da 185,8, Malta 125,4, Belçika'da 105,4, Avusturya'da 101,3, İngiltere'de 69,3.

Bu veriler, salgının ilk ve en ağır vurduğu Batı ülkelerinden olan İtalya'nın, son haftalarda neden diğer Avrupa ülkelerine kıyasla daha iyi durumda olduğu sorusunun sorulmasına yol açıyor.

İtalya'da Şubat sonunda ilk koronavirüs vaka ve ölümleri tespit edilmiş, salgın eğrisi Mart sonunda zirveye ulaşmıştı. 21 Mart'ta 6557 günlük yeni vaka ve 27 Mart'ta 919 can kaybıyla rekor kırılmıştı.

Haziran sonu-Temmuz başında günlük vaka sayıları 100-200 bandına, günlük can kayıpları da tek haneli rakamlara inerek en düşük seviyelere gerilemişti. Ancak Ağustos ayında salgın eğrisi yeniden yükselişe geçti, günlük vaka sayıları 1000'in üzerine çıkmaya başladı.

Son olarak dün akşam açıklanan verilere göre, bir gün içinde tespit edilen vaka sayısı 1587, günlük can kaybı da 15 oldu. Ülkede salgının başından beri toplam vaka sayısı 298 bin 156, toplam can kaybı da 35 bin 707'ye ulaştı.

İtalya'da vaka sayıları son haftalarda artışta olsa da şu an için diğer Avrupa ülkelerine kıyasla düşük seyrediyor. Bunda, ülkede kısıtlayıcı tedbirlerin uzun süre ve sıkı uygulanması, temas takibi, test stratejisinin değiştirilmesi ve maske gibi kurallara uyum oranının yüksekliği gibi faktörlerin etkili olduğu tahmin ediliyor.

Ancak test sayısının bazı diğer Avrupa ülkelerine göre daha düşük olması nedeniyle vaka sayılarının az olduğunu savunanlar da bulunuyor.

Ülke genelinde sıkı tedbirler

İtalya'da hükümet, Şubat sonunda salgının yaygın olduğu kuzey bölgelerde, Mart başından itibaren de ülke çapında sıkı kısıtlayıcı tedbirler uygulamaya başladı.

Seyahat kısıtlamaları; okulların, restoranların, barların, iş yerlerinin kapatılması; evden yalnızca gerekli durumlarda çıkılmasına izin verilmesi; toplanma yasakları gibi tedbirler yaklaşık 3 ay boyunca ülke çapında uygulandı.

Salgın eğrisinin düşüşe geçmesinin ardındansa tedbirler Mayıs'tan itibaren kademeli olarak gevşetilmeye başlandı.

Ülke çapındaki tedbirlerin diğer ülkelere göre daha erken ve daha uzun süre uygulanması ve kademeli olarak hafifletilmesi, salgın eğrisindeki düşüşün en önemli sebeplerinden biri olarak değerlendiriliyor.

İtalya'da tedbirler büyük oranda kaldırılmış olsa da halen kapalı mekanlarda maske ve sosyal mesafe zorunluluğu devam ediyor. Restoranlar gibi mekanlarda sıklıkla, temas takibi amacıyla müşterilerin iletişim bilgileri kayıt altına alınıyor.

Havaalanlarında, tren istasyonlarında ve hatta bazı plajlarda ve etkinliklerde de ateş ölçümleri yapılıyor.

İspanya, Malta gibi "riskli" ülkelerden gelen yolcular havalimanlarında 30 dakikada sonuç veren hızlı Covid-19 testine tabi tutuluyor.

Mart başından bu yana kapalı olan okullar, kısmen geçen hafta kısmen de bu hafta ilk kez yeniden açıldı. Okulların açılmasının salgın eğrisine olası etkisininse birkaç hafta içinde belli olmaya başlaması bekleniyor.

Acil durum 15 Ekim'e kadar uzatıldı

İtalya'da yerel sağlık görevlileri ve hastanelerden virüse ilişkin gelen verilerin düzenli olarak toplanmasıyla her hafta bölgelerdeki ve ülkedeki son durumu gösteren raporlar hazırlanıyor. Hükümet kararlarını bu veriler ile bilimsel ve teknik heyetlerin tavsiyeleri doğrultusunda alıyor.

Koronavirüs salgını nedeniyle ülkede 31 Ocak'ta ilan edilen acil durum hali 15 Ekim'e kadar uzatıldı. Acil durum ilanı, hükümete olası yeni salgın merkezlerinin belirlenmesi halinde hızla tedbir alma imkanı veriyor.

Temas takibi ve riskli bölgelerden dönenlere test yapılmasıyla belirti göstermeyen vakaların da teşhis edilebilmesi kolaylaştı.

Bölgelere göre değişmekle birlikte, genel olarak hastalık riski taşıdığını düşünenler aile hekiminden aldıkları reçeteyle ücretsiz olarak test yaptırabiliyor. Özel kliniklerde de farklı fiyatlarla test yaptırmak mümkün. Son haftalarda test yaptırma konusunda ciddi bir sıkıntı yaşanmadığı belirtiliyor.

Test sayısı daha düşük

Öte yandan İtalya'da yapılan test sayılarının, vaka sayısı daha yüksek olan bazı diğer Avrupa ülkelerinden daha az olması da dikkat çekiyor.

Avrupa Hastalık Önleme ve Kontrol Merkezi'nin verilerine göre 7-13 Eylül haftasında İtalya'da 598 bin 861 test yapıldı ve 9959 yeni vaka belirlendi. Fransa'da ise aynı hafta içinde 1 milyon 41 bin 279 test yapıldı, 56 bin 205 vaka tespit edildi. İngiltere'de de 1 milyon 511 bin 934 testle, 21 bin 10 vaka tespit edildi.

İspanya'da ise aynı haftanın verileri 618 bin test ve 67 bin 373 yeni vaka olarak belirlendi.