Şampiyonlar Ligi: Konferans Ligi'nin eklenmesiyle Avrupa kupalarının yeni formatı nasıl olacak, Türkiye nasıl etkilenecek?

Avrupa Süper Ligi tartışmalarının kıta futboluna damga vurduğu günlerde, Avrupa Futbol Federasyonları Birliği (UEFA) kulüp turnuvalarının önümüzdeki yıllarda nasıl şekilleneceğine dair planlarını açıkladı. Şampiyonlar Ligi'nden Konferans Ligi'ne kadar yeni planları ve bunların Türk kulüplerini nasıl etkileyebileceğini inceledik.

Planlar arasında etkisi ilk hissedilecek değişiklik, yeni bir turnuvanın hayata geçecek olması: Avrupa Konferans Ligi.

Önümüzdeki sezon başlayacak bu lig, kıtadaki turnuvalar hiyerarşisinde üçüncü sırada, Şampiyonlar Ligi ve Avrupa Ligi'nin altında yer alacak ve daha fazla takımın daha uzun süre Avrupa sahnesinde yer almasına olanak sağlayacak.

Kıta futboluna üçüncü bir turnuva daha ekleme fikri 2015'ten bu yana gündemdeydi. UEFA 2018'de bu turnuvanın 2021'den itibaren gerçekleşmesine karar vermiş, 2019'da ise adını açıklamıştı.

Şampiyonlar Ligi ön elemelerinde elenen bazı ülkelerin şampiyon takımları, bu turnuvanın ön elemesinden devam edecek. Avrupa Ligi'nde gruplardan önceki son aşama olan play-off'larda elenen 10 takım ise Konferans Ligi'nde doğrudan gruplara katılacak.

32 takımdan oluşacak 8 grupta ilk iki sıradakiler, Avrupa Ligi'nde grubu üçüncü sırada bitiren takımlarla birlikte son 16'ya kalacak ve o noktadan sonra turnuva eleme usulü ilerleyecek.

Turnuvayı kazanan takım kendi ulusal ligindeki performansından bağımsız olarak bir sonraki sezon Avrupa Ligi'ne katılım hakkı kazanacak.

Türk takımlarına etkisi

Bu turnuva Türk takımları için de daha fazla Avrupa maçı yapma olanağı sağlayacak.

Türk takımlarının Avrupa'daki topladığı puanlar 2016/17 sezonunda zirveye çıktıktan sonra her yıl gerilemeye başladı.

2020/21 sezonu ise UEFA'nın sitesinde bu alandaki istatistiklerin yer aldığı ilk yıl olan 2002'den bu yana Türk takımlarının Avrupa'daki en başarısız sezonu oldu.

Takımların başarıları, hangi ülkenin Avrupa kupalarına kaç takım gönderebileceğini belirliyor.

Geçen yıl 10. sıradan 11.'liğe gerileyen ve bu yüzden önümüzdeki yıldan ligi ilk sırada bitiren ekibin Şampiyonlar Ligi'ne doğrudan katılım hakkını kaybedeceği Türkiye, bu yılki kötü performans nedeniyle 11.'likten 13.'lüğe geriledi.

, bu sezona 11. sırada başlayan Türkiye'de Süper Lig'i ilk sırada bitiren ekip Şampiyonlar Ligi'nde play-off oynayacak ve bu adımı geçerse gruplarda mücadele edebilecek.

Süper Lig ikincisi ise play-off'tan iki önceki eleme turundan turnuvaya dahil olacak.

Süper Lig ikincisi bu aşamayı geçemezse Avrupa Ligi'ne düşecek ve üçüncü ön eleme turundan başlayacak.

Aynı kulüp bu turu da geçemezse Konferans Ligi'e düşecek ve orada play-off oynayacak.

Süper Lig'i üçüncü ve dördüncü sırada bitiren takımlar ise Konferans Ligi'nde sırasıyla üçüncü ve ikinci ön eleme turlarından başlayacak.

Türkiye'nin doğrudan Avrupa Ligi play-off'unda mücadeleye başlayacak tek takımı ise Türkiye Kupası'nı kazanan ekip olacak.

Kupa galibi bu aşamayı geçerse Avrupa Ligi gruplarında, geçemezse Konferans Ligi gruplarında yola devam edecek.

Türkiye'nin bu sezon Avrupa'da 14. sıraya gerilemesi nedeniyle 2022-23 sezonunda Türk takımlarının neredeyse tamamı, Avrupa kupalarına bir tur geriden başlamak zorunda kalacak.

Fakat turnuvalarda yarışacak takımların sayısında bir düşüş olmayacak: Beş Türk takımı ön elemeler seviyesinde de olsa turnuvaya katılmaya hak kazanacak.

Şampiyonlar Ligi'nin dönüşümü

UEFA dünkü toplantısında Şampiyonlar Ligi'nin geleceğine dair de önemli bir karar açıkladı.

Kıtanın bir numaralı futbol turnuvasının formatında 2024/25 sezonundan itibaren değişikliğe gidilecek.

O yıla kadar dörder takımdan sekiz grup ile oynanacak turnuva, 36 takımın tek bir ligde olacağı ve her takımın 5 rakibiyle 10 maç yapacağı bir turnuvaya dönüşecek.

Takımların oynayacağı beş rakibin neye göre kararlaştırılacağı ise henüz netleşmedi.

UEFA bu yöntemle takımların farklı güçlerde daha fazla rakiple mücadele etme imkanı bulacağı, üst düzey takımların çeyrek final ve yarı final gibi seviyelere gelmeden çok daha önce karşı karşıya gelme şansı yakalayacağını ve her takımın daha fazla maç yapmasının sağlanacağını savunuyor.

Turnuvada yer alacak takımların sayısının 32'den 36'ya yükseltilmesi ile dört yeni kontenjan daha açıldı.

Bugüne kadar turnuvalara katılımı ulusal liglerdeki pozisyona göre dağıtan UEFA, bu sefer bu dört kontenjandan üçünü farklı bir şekilde dağıtmaya karar verdi.

Bunlardan biri, önceki sezon Avrupa'da bir ulusal ligin şampiyonu olmuş fakat Şampiyonlar Ligi'nde yer almaya hak kazanamamış takımlar arasından, son beş yılda Avrupa kupalarında en başarılı olan takıma verilecek.

İkinci ve üçüncü kontenjan ise liglerindeki sıralama sonucu Şampiyonlar Ligi'ne doğrudan katılamayıp Şampiyonlar Ligi ön eleme turları, Avrupa Ligi veya Konferans Ligi'ne katılım hakkı kazanan takımlar arasından, son beş yılda Avrupa kupalarında en başarılı olan iki takıma verilecek.

36 takımlı ligi 10 maç sonunda ilk 8 sırada bitiren takımlar son 16 turuna kalmaya hak kazanacak.

Diğer sekiz takım ise ligde 9. ve 24. sıralar arasında yer alan takımlar son 16'ya çıkan diğer 8 takım olabilmek için bir eleme turu oynayacak.

UEFA böylece Şampiyonlar Ligi'nde son haftaya kadar heyecanın devam edeceğini, son haftada alınacak bir galibiyetin bile ligin sırasını alt üst edebileceğini ve büyün bunların taraftarlara daha heyecanlı bir lig sunacağını belirtiyor.

Eleme turunda 9. ve 16. sıralar arasındaki takımlar 17. ve 24. sıralar arasında bitiren takımlarla eşleşecek ve üst sıradaki takımların eleme turundaki ikinci maçı kendi sahalarında oynama avantajı olacak.

Şampiyonlar Ligi'ndeki bu değişim, diğer Avrupa kupalarına da uygulanacak.

2024/25 sezonundan itibaren Avrupa Ligi ve Konferans Ligi de aynı şekilde oynanacak.