"Usta Öğretici" Nineler

Ömer Sarı - Şahin Özmen - Yozgat'ın Sorgun ilçesinde yaşları 70'in üzerindeki nineler, Halk Eğitim Merkezi'ne gelerek hiçbir ücret almadan kursiyerlere kilim motifleri, kök boyanın sırları ve geleneksel halı tezgahları hakkında bilgi veriyor.

Halk Eğitim Merkezi Müdürü Ali Erol, AA Muhabirine yaptığı açıklamada, Yozgat İŞKUR Müdürlüğü ile ortaklaşa tarihi kilimleri gelecek nesillere aktarmak için 20 tezgahlı kurs düzenlediklerini ve kursta özellikle köylerdeki ninelerden de farklı modeller, kök boyası ve halı tezgahları konusunda bilgi aldıklarını söyledi.

Erol, öğretilen kilim modellerinin Yozgat'a özgü ve tamamen bitkilerden rengini almış kök boyası ile boyanmış iplerle dokunduğunu vurgulayarak, yaşlı öğreticilerin kendilerine yeni modeller, farklı tasarımlar ve renkler konusunda yardımcı olduğunu vurguladı.

Yaşlı öğreticilerden sadece modeller ve renkler konusunda bilgi almadıklarını da anlatan Erol, "Kilim tezgahımızın biri bozulmuştu. Köyümüzün birinden bir nineyi getirerek kısa sürede sorunu giderdik. Ayrıca ne zaman ihtiyaç duysak hemen gelirler ve hiç bir ücret de talep etmezler" diye konuştu.

-Sığır kuyruğundan sarı, deve tüyünden turuncu-

Sorgun ilçesi Yaycılar köyünden Tekmile Erol (76) gençliğinde evlerde kilim dokuduklarını ve bu kilimlerin çeyizlere konulduğunu anlattı.

Dokuma kültürünün o yıllarda yaygın olduğunu vurgulayan Tekmile Erol,

"Eskiden döşeme, kilim, perde, yastık dokurduk. Koyunlardan yünü kırktıktan sonra ayıklar, boyardık. Ceviz kabuğunu kaynatıp yeşil, soğan kabuğundan kırmızı elde ederdik. Kül suyu ile astar verirdik, ipler iyice parlasın diye. Kara yünle beyaz yünü katardık ondan gri çıkardırdık" dedi.

Saraykent'e bağlı Dedefakılı köyünden Makbule Fikriye Yozgat (74) ise öğrencilere geleneksel kilimler ve kök boyası üretimi hakkında bilgi veriyor.

Yozgat, "Kilim dokumada kullanılan iplerde krem ve gri rengini, hiçbir katkı kullanmadan koyunun yününden elde ediyoruz. Kömür tozundan siyah, karamuk kökü ile kuşburnundan kırmızı, çivit otundan lacivert ve mavi, sığır kuyruğundan sarı, deve tüyünden turuncu, asma yaprağından yeşil, naneden haki, papatyadan sarı rengini elde ediyoruz. Bazı bitkilerin tamamı, bazılarının ise çiçeği, yaprağı, tohumu, meyvesi, kabuğu veya kökünü kullanıyoruz" diye konuştu.

Kursiyerlerden Filiz Şenses de (35) tarihi kilimlerin dokumasını öğrenmek istediği için açılan kursa yazıldığını söyledi. Kursta, usta öğreticilerden ve yaşlı teyzelerden bilgiler edindiğini anlatan Şenses, "Buraya geldiğimizde hiç bir şey bilmiyorduk. Yaşlı teyzelerimiz ve kurs öğreticimiz, kilim dokumayı ve renk edinilmesini öğretti. Burada çok kilim motifi öğrendik. Bu tarihi zenginliği bize öğrettikleri için hem usta öğreticilerimize hem de köylerden gelerek bize işin püf noktasını öğreten ninelerimize çok teşekkür ederim" diye konuştu.

Yayıncı: Şükran Yücel - YOZGAT

Kaynak: AA / Yerel